Petitie om gezichtsherkenning in de Brusselse openbare ruimte te verbieden
14 maart 2023
De Liga voor Mensenrechten en la Ligue des droits humains starten met een coalitie van organisaties een petitie (link) bij het Brussels Parlement onder het motto "Protect my face". Dit om een verbod te vragen op het gebruik van gezichtsherkenningstechnologie in de openbare ruimte in Brussel. De organisaties vrezen dat de legalisering en het gebruik van deze technologie de fundamentele rechten en vrijheden zal belemmeren, in het bijzonder die van minderheden. Ze roepen het Brussels Parlement op om de technologie te verbieden.
In deze petitie richten de organisaties zich op gezichtsherkenning wanneer deze wordt gebruikt voor identificatiedoeleinden. Zo kan een persoon in een menigte worden geïdentificeerd aan de hand van diens biometrische kenmerken die in een databank zijn opgeslagen (meting van de afstand tussen de ogen, de neusbrug, enz.). Er staat veel op het spel wat betreft de bescherming van persoonsgegevens en de risico's van inbreuk op de individuele vrijheden die deze technologie met zich meebrengt. De coalitie achter deze petitie eist een democratisch debat over deze technologie. Gezichtsherkenning is al verschillende keren door de federale en lokale politie gebruikt, ook al is dit niet toegestaan in België.
Vandaag is er geen wettelijk kader dat de politie toelaat gezichtsherkenningstechnologieën te gebruiken in België. In 2020 heeft de Belgische federale politie echter een zeventigtal huiszoekingen uitgevoerd met de controversiële Clearview AI-software in het kader van Europol-vergaderingen. In 2017 en opnieuw in 2019 werd gezichtsherkenning ook getest door de federale politie op de luchthaven van Zaventem. In beide gevallen eist het COC de stopzetting van deze experimenten omdat een voldoende wettelijke basis ontbreekt. Verder blijkt uit onderzoek van de KU Leuven dat in Vlaanderen en het Brusselse Gewest minstens 5 van de 86 bevraagde lokale politiezones beschikken over gezichtsherkenning, waarbij één van de zones zelfs zegt het "vaak tot zeer vaak" te gebruiken. Het is onaanvaardbaar dat experimenten met deze apparatuur in het geheim worden uitgevoerd.
Het gebruik van gezichtsherkenning is dus niet legaal in België, maar de politie en de minister van Binnenlandse Zaken willen deze technologie toch gebruiken.
Het gebruik van gezichtsherkenning door de politie en de overheid zal verschillende rechten en vrijheden belemmeren: het recht op privacy, het recht op anonimiteit, de vrijheid van verkeer, vereniging, vergadering en betoging, het recht om niet gediscrimineerd te worden, enz.
Het gebruik van gezichtsherkenning in de openbare ruimte zou neerkomen op het automatisch controleren van de identiteit van elke persoon op elke straathoek. Deze technologie houdt grote risico's in voor hacken van deze zeer gevoelige persoonsgegevens en de dreiging van een verschuiving naar massasurveillance. Daarnaast maakt de software fouten en reproduceert het seksistische en/of racistische discriminatie die wordt veroorzaakt door dominante sociale opvattingen en door de instellingen die dit verkopen en gebruiken.
Minderheden zijn het meest kwetsbaar voor dit soort technologie: de Europese Unie bereidt zich voor om naast hun vingerafdrukken, ook de biometrische gegevens van gezichten van migranten te verzamelen vanaf de leeftijd van zes jaar. Gezichtsherkenningssoftware, die voornamelijk is ontwikkeld met witte “mannelijke” gezichten, is gevoelig voor fouten wanneer het om geracialiseerde mensen gaat. De technologie vergist zich ook bij de analyse van gezichten met meer "vrouwelijke" kenmerken. Het deelt de bevolking noodzakelijkerwijs in mannen en vrouwen.
In Brussel, net als in andere grote Europese steden, breidt het netwerk van bewakingscamera's zich voortdurend uit. Terwijl veiligheid hoofdzakelijk een federale en gemeentelijke bevoegdheid is, worden de veiligheidsopdrachten uitgevoerd door de instanties van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest in een duidelijke politieke wil om veiligheid en preventie op gewestelijk niveau te centraliseren. De parlementsleden dragen - als volksvertegenwoordigers – de verantwoordelijkheid om mensenrechtenkwesties aan te kaarten en zich hierover uit te spreken. Elders in de wereld hebben steden zich gemobiliseerd tegen het gebruik van gezichtsherkenning op hun grondgebied. Ook het Brussels Gewest kan als schild fungeren.
Teken hier de petitie: https://democratie.brussels/initiatives/i-155.
Reacties worden gemodereerd. Onaanvaardbare inhoud wordt niet gepubliceerd.
